Оҕо — олоҕу салҕааччы. Киһи-аймах историятыгар оҕону иитии ньымалара араастар. Хас биирдии норуот уйэлэр тухары муспут ньымалара сайдыы кэмигэр сөп тубэһиннэрэн, омук олорор айылҕатынан, олоҕун оҥкулуттан көрөн уларыйар. Удьуор утум салҕанан барарыгар, өбүгэ үгэстэрэ уйэтийэ туралларыгар аҕа холобура суураллыбат суолталаах.
Ол курдук кулун тутар 13 кунугэр Чочу нэһилиэгэр «Кэскил төрдө аҕа» диэн аҕалар түһүлгэлэрэ үрдүк таһымнаахтык ааста. Тэрийээччилэринэн Чочу нэһилиэгэ баһылык П.А.Догоюсов, «Күнчээнэ уһуйаан сэбиэдиссэй. Николаева А.М, улуустаа5ы аҕа сүбэтэ бэрэссэдээтэл Ю.И.Тутукаров, «Чуораанчык» о5ону сайыннарар киин сэбиэдиссэй Н.В.Корякина.
Кун бастакы аҥаарыгар үөрүүлээх-быһыыга майгыга түһүлгэ аһыллыыта буолла. Кэлбит ыалдьыттары сахалыы тутуулаах киэҥ куоҥ “Үрүҥ Уолан» сынньалаҥ киинигэр, арыылааах алаадьыннан айах тутан көрүстүлэр. Тэрээһинҥэ кыттыыны ыллылар: Саха өрөспүүблүкэтин «Сонор» ЖИПТО федерациятын толорооччу дириэктэрэ, “Союз отцов ДОО РС(Я)» барайыак салайааччыта Л.Д.Лугинова-Троева, Ньурба улууһун «Ньурбачаан» уһуйаан педагога, международнай ЖИПТО арбитра С.Г.Сидоров, улуустаа5ы аҕа сүбэтэ бэрэссэдээтэлэ Ю.И.Тутукаров, улуустаа5ы үөрэх үлэһиттэрин профсоюһун бэрэссэдээтэлэ С.С. Семенов. Аҕа уонна дьиэ кэргэн оруолун үрдэтиигэ уонна бэйэ уопуттарыттан бэрт интэриэһинэй доклаадтары, проектары иьиттибит. Ханнык баҕарар үлэҕэ аҕа оруола, көмөтө олус наадалаах. Онно барытыгар аҕалары кытыннарар сыалтан араас таһымнаах, өрүттээх үлэлэр бараллара, аҕалар түмсүүлэрин тэриллибиттэрэ киһини эрэ үөрдэр.
Чуораанчык о5ону сайыннарар киин ЖИПТО интеллектуальнай биатлон спорт күрэх көрүҥүн улуустааҕы үөрэх тэрилтэлэрин а5аларын түмсүүтүн икки ардыгар тэрийэн ыыттыбыт. Бу спорт көрүҥэр барыта 6 киһилээх 8 хамаанда кытынна. Күрэх бэрт тыҥааһыннаах буолла ол курдук, кыттааччылартан ким бэргэн ытыытын. толкуйун сатабылын эрэйдэ. 1 миэстэни «Аленушка» о5ону сайыннарар киин аҕаларын хамаандата, 2 миэстэни-гимназия а5а сүбэтэ, 3-миэстэни- Чочутаа5ы «Күнчээнэ» а5аларын хамаандата ыллылар. Маны таьынан «Бастыц куотааччы» анал аат кыайыылаа5а Федотов Д.К, «Бастыц сырсааччы» Катанов Д.Н буоллулар.
Ыраахтан-чугастан кэлбит ыалдьыттар оҥорбут оҥоһуктарын быыстапката киһи болҕомтотун тарта. Талааннаах дьоннор баалларыттан сөҕөҕүн! Арфа5а тиийэ, мотордаах хамсатыллар роботтар, мастан кыһыы оҥоһуктар, оҕоҕо анаан оҥоһуллубут араас техника оонньуурдар, аҕалар түмсүүлэринэн оҥоһуллубут муус ыларга, бултуурга туттуллар тэриллэр бааллара улаханныын кыралыын нэһилиэнньэ олохтоохторун сөхтөрдө.
Аҕа уонна иитээччи бииргэ оҥорбут бырайыактарыгар 8 үлэ кытынна. Аҕалар уһуйаан сайдыытыгар киллэрэр кылааттара, оҕолор оонньуур эйгэлэрин тэрийсэллэрэ, үөрэтиигэ быһаччы кыттыһалларын, дьиэ кэргэнҥэ чөл олоҕу тутуһууга, эти сиини сайыннарыыга, оонньуу нөҥүө өйү сайннарыыга кылааттарын бэлиэтээтилэр, үтүө холобур, бастыҥ опыт быһыытынан тарҕаттылар.
Тэрийээччилэр үс бастыҥ бырайыагы бэлиэтээтилэр, сертификаттар уонна бэлэхтэр туттарылыннылар. Бары кыттыбыттар туоһу суругунан бэлиэтэнэн эмиэ үөрэн тарҕастылар.
Түһүлгэ Эр дьон оьуохайынан тумуктэннэ. Курэх кыттыылаахтарын бу интенллектуальнай спорт көрүҥэ кыайыыга дьулууру, инникигэ эрэли, сыалы туруорууга, бигэ тирэх буолла. Инникитин бу спорт керүҥэ күүскэ сайдарыгар уонна тарҕанарыгар баҕа санаабын этэбин.
Корякина Наталья Васильевна
